Geschiedenis

Landgoed De Wilmersberg is op één van de mooiste plekken van Twente gelegen. Het heuvelende landschap maakt deel uit van de Oldenzaalse stuwwal, die via De Lutte naar Enschede loopt. Tijdens de voorlaatste ijstijd, zo’n 150.000 jaar geleden, werd de wal waar deze bergen deel van uit maken, door naar beneden zakkende ijsmassa’s uit Scandinavië gevormd. Deze stuitten in Twente op taaie keileem dat door de immense krachten van de afzakkende ijsmassa werd opgedrukt. Door de gigantische krachten zijn de Twentse ‘bergen’ ontstaan Paasberg (80m) en Tankenberg (85m), deze liggen op loopafstand van De Wilmersberg.

Voor het landschap zijn ook de essen van betekenis voor het landschap. Deze licht heuvelende akkers zijn ontstaan doordat boeren eeuwen achtereen met de mest uit hun potstallen probeerden de schrale gronden te verbeteren. De essen vormden een belangrijk onderdeel van het Twentse landschap.

Onder meer textielbaronnen lieten op buitenplaatsen ten oosten van industriestad Oldenzaal buitenhuizen aanleggen. Het was niet ondenkbaar dat de door westenwind meegevoerde rook van de fabrieksschoorstenen in oostelijke richting voor overlast zou kunnen zorgen. De prehistorische stuwwal, die grotendeels uit keileem bestaat, was in de jaren ’20 van de vorige eeuw een geliefde bouwplaats. Twentse textielfabrikanten kochten er tussen 1840 en 1920 grote stukken grond aan en beplanten deze of ontgonnen de grond als landbouwgrond. Later bouwden ze er hun fraai gelegen luxe villa’s.

Op 4 November 1912 koopt J.B. Blijdenstein Willem Jzn. (vanaf 1897 directeur Katoenspinnerij Bamshoeve) erve Nijhuis en verschillende percelen van A.J.A. Nieuwenhuis voor f. 25.000. Door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) werd de bouw van het buitenverblijf vertraagd. Wel werd in 1914 een theehuis op het landgoed gebouwd. In 1920 werd met de bouw van de villa begonnen en in 1923 betrok de familie Blijdenstein het huis, dat ze in de zomer bewoonden.

In Enschede bewoonde de familie Blijdenstein ‘De groote schuur’ in de winter en ze gebruikten ’t Nije Huss als zomerverblijf. Zoals veel rijke textielbaronnen dat in die tijd deden. De Wilmersberg werd ontworpen door architect Kuipers uit Naarden. Een in die tijd bekende architect, hij ontwierp bijvoorbeeld ook de Groote Industrieele club op de Dam in Amsterdam. De tuin werd aangelegd door de bekende tuin- en landschapsarchitect Van Copijne. Het echtpaar Blijdenstein was een liefhebber van tuinen net als veel andere textielbaronnen in Twente. Voor de tuinman werd een apart huis met garage neergezet (het witte huis dat rechts aan de overkant van de ingang van De Wilmersberg ligt).

Op het landgoed werden een tennisbaan aangelegd, een zwemvijver en een arboretum. Ook stond er een theekoepeltje. De inrichting was is in de stijl van Lodewijk XIV. JB Blijdenstein gebruikte de lounge als slaapkamer en sliep naast de haard, met een moker onder zijn bed tegen inbrekers. Na het overlijden van haar man in 1931, bleef Aleida Blijdenstein tot haar dood in 1955 in ’t Nije Huss permanent bewonen.

Op 1 december 1956 wordt het landgoed verkocht aan Stichting Vakantieverblijven van de NVV te Amsterdam. Leden van de PvdA konden hun kinderen hier laten genieten van een onbekommerde vakantie. Tal van prominenten vanuit de PvdA, waaronder Joop de Uyl, hebben het vakantieoord toen bezocht.

In 1960 vindt een verbouwing plaats. De veranda is aangepast en een linker vleugel toegevoegd (zie rode lijnen onderstaande kaart). Het koepeltje/tuinhuisje staat er nog (afgebroken in 1983).

Aat de Ruiter kocht in 1989 de villa en startte een horeca bedrijf. Hij exploiteerde het Nije Huss twee jaar voornamelijk als restaurant.

In 1991 werd de villa overgenomen door M.G.Stinissen die 't Nije Huss grondig restaureerde. Hij veranderde ook de naam ’t Nijje Huss in Landgoed de Wilmersberg.

In 1995 is de Wilmersberg gekocht door de Agfra Holding BV van de Twentse familie Fransen. Er vond wederom een totale verbouwing plaats zodat de Wilmersberg vanaf 1998 een hotel- restaurant- conferentieoord- en beautycentrum werd.

Erve Nijenhuss en De Wilhelmsberge

Over de naam en het gebied De Wilmersberg is weinig bekend. Over ’t Nije Huss is meer bekend. Die naam is een gevolg van de traditie, waarbij familienamen vernoemd werden naar het gebied waar men woonde en/ of het beroep dat men uitoefende. Tegenover de Wilmersberg ligt de Monnikhof boerderij. Deze wordt al in het jaar 804 samen met vier andere boerderijen door de beroemde Frankenkeizer Karel de Grote aan de abdij te Werden (bij Essen aan de Roer) geschonken. Keizer Karel, die bekend is vanwege de kersteningspolitiek in deze contreien, maakte dit gebaar om op die manier de opleiding van jonge missionarissen te kunnen realiseren.

In 1440 is er in de markeboeken van De Lutte sprake van een erve ‘Nij Huss’ gelegen bij de Monnikhof en de Elfde Heurne van De Lutte. Een opvallend verschijnsel is dat door de eeuwen heen de naam Wilmersberg als veldnaam heeft bestaan. In 1619 duikt de naam De Wilmersberg op in een markeboek. Als die naam gebruikt wordt, dan wordt onmiddellijk verwezen naar de plaats waar op dit moment het hotel gevestigd is. Aangenomen wordt dus dat hier een boerderij moet hebben gestaan, die werd aangeduid als erve De Wilmersberg. Daarna verdwijnt de naam. De theorie is dat de boerderij verlaten wordt doordat de 80-jarige oorlog uitbrak. In 1689 wordt Erve Nijenhuss gesplitst in twee boerderijen; ’t Nije Huss en de Koppelboer.